Heyelan nedir, heyelan nasıl önlenir? Diyorsanız okumaya devam edin. Dünyada her an her yerde gerçekleşmesi mümkün olan onlarca hatta yüzlerce korkutucu doğal afet bulunmaktadır.
Toprak kayması da bu afetlerden birisidir. Gerekli önlemler alınmadığı taktirde can-mal kaybına sebep olacak sonuçlar doğurabilir.
Heyelan nedir, nasıl oluşur?
Halk arasında yer göçmesi veya zemin kayması olarak bilinir. Bir tür kütle hareketidir. Bilimsel tanımıyla kaydırıcı kuvvetlerin, direnen kuvvetlere karşı kazanmasıyla meydana gelen doğa olayıdır.
Yamacı etkileyen bazı faktörler sonucunda toprakla taşlar bulundukları yerden aşağı doğru hareket etmesiyle kendini gösterir.
Birbirinden farkı dış etmenlerle tetiklenir. Buna göre; zemin özellikleri, normalin üstünde yağış, kuvvetli eğim, beşeri çalışmalar, yer çekimi, tabakalanmayla yer kayması meydana gelir.
Diğer adı nedir?
Halk arasında toprak kayması olarak bilinmektedir.
En çok hangi ilde görülür?
Türkiye’de 1123 felaketle Trabzon ilk sırada bulunmaktadır. Daha fazla felaketin görülmesinin yanında felaketzedelerin sayısıyla da birinci sıradadır. Onu sırasıyla Rize, Kastamonu, Erzurum ve Artvin takip etmektedir.
Nerelerde görülür?
Ülkemizde sığ heyelanın çok fazla görüldüğü bölge Doğu Karadeniz Bölgesidir. Orta ve Batı Karadeniz’de derin kayma türü görülmekle beraber sığ olanlara rastlanırken, Akdeniz ile Ege Bölgelerinde büyük boyutlu kayma türü görülmektedir.
Kaça ayrılır?
Heyelanın devrilme, kayma, akma gibi çeşitleri vardır.
Önlemek için ne yapmalıyız?
Yağışın fazla olması, kar sularının erimesi sonucu çoğunlukla İlkbahar aylarında kendini gösterir. Bunları önlemek, olumsuz neticelere yol açmamak için ise ağaçlandırma büyük önem taşır.
Bununla birlikte tehlike bulunan bölgelere yerleşim yapmamak, yolun, yamaçlardan geçmemesini sağlamaya özen gösterilmelidir.
Türkiye’nin büyük toprak kayması nerede olmuştur?
Ülkemizdeki büyük felaket, 23 Haziran 1988 tarihinde Trabzon’un Maçka ilçesinde bulunan Çatak köyünde yaşanarak 64 kişinin ölümüne sebep olmuştu.
Topak kaymasına sebep olan etkenler nelerdir?
Kış mevsiminin bitmesiyle başlayan karların erimesiyle şiddetli aynı zamanda devamlı yağan yağmurlar felakete kapı aralamaktadır.
Hangi ülkede görülür?
Dik, zayıf zeminli yamaçlarda, aşırı yağış alan bölgelerde oluşur. Dünyada felaketle özellikle Hindistan, Çin, Pakistan’da sık sık karşı karşıya kalınır.
Ne zarar verir?
Önemli sayılabilecek maddi zarar ortaya çıkarır. Felaketin yaşandığı zeminde bulunan ağaçlar, bitkiler yerlerinden sökülerek etrafa saçılır. Meyve ağaçları tahrip olmaktadır.
Sonrasında ne yapmalıyız?
Yakınınızda var olan elektrik, gaz ve su kaynaklarını hemen kapatın. Çevrenizde gaz kaçağı olmadığından emin olun. Bulunduğunuz yerde kibrit, diğer yanıcı maddeler ya da elektrikli aletlerle aydınlatmaya çalışmadan sadece fener kullanımına önem verin.
Önlemek için ağaç dikilir mi?
Önlemek için bilinen etkili yöntem ağaçlandırma çalışmalarıdır. Köklerinden dolayı toprak altında bulunan ana kayasının hareket etmesini engelleyip oraya sabitler. Böylelikle ağaçlık alanlarda felaket yaşanma ihtimali düşer.
Bu bölgelere ev yapılır mı?
Herhangi bir felaket yaşamamak için, can kaybıyla karşılaşmamak adına heyelan riski olan yerlere yerleşim yapılmamalıdır.
Türkiye’de en az hangi bölgede görülür?
Toprak kaymasının en az görüldüğü bölge Akdeniz Bölgesidir.
İnsan etkisi var mıdır?
İnsanoğlu kendine zarar veren birçok felakette, doğal yollarla oluşmayan olaylarda başrol oyuncusu olduğu gibi, toprak kayması oluşumunda da rolünden vazgeçmez.
Erozyon ve heyelan arasındaki farklar nelerdir?
Erozyonda toprağın üst bölümü aşınırken, bunda toprak bütün halinde kayma şeklinde hareket eder. Heyyelanda toprak yapısının önemi vardır. Ancak erozyon toprakla ilgili değildir.
Erozyon toprak kayması mıdır?
Heyelan ile Erozyon oldukça karıştırılır fakat Erozyon toprağın üst tabakasının dış kuvvetlerce süpürülmesiyken Erozyon önlenebilir. Önleyebilecek en önemli faktör Bitki Örtüsünün zenginleştirilmesidir.
Hangi mevsimde görülür?
Bu olay Türkiye’de bahar mevsiminde sık sık yaşanmaktadır. Sebebi ise kış mevsiminde, bahar aylarında yağan yağmur toprağın yumuşamasına yol açarak heyelanın yaşanma ihtimalini artırır.
Kış aylarının vazgeçilmezi kestanenin faydaları için tıklayın
Heyelan nedir, nasıl oluşur? İsimli videoyu izlemek için tıklayın