1291-1295 tarihleri arasında hakimiyet süren Geyhatu 5.inci İlhanlı Devleti’nin hanıdır.
Abaka Han’ın oğludur. Abisi Argun Han aracılığıyla 1285 tarihinde Anadolu’daki Moğol yönetiminin başına getirildi. 1286 tarihinde Aksaray’a kadar gelip yöredeki beylikleri ağır vergilendirmeye bağlı tuttu. Konya’ya gelerek 2 Haziran 1286’da II. Gıyaseddin Mesud’u tahta oturttu.
1288 senesinde Anadolu Selçuklularına başkaldıran Eşrefoğullarıyla Karamanoğullarını cezalandırmak için hazırladığı seferde Larende Karaman yöresini tahrip etti. Antalya’da bulunduğu esnada Argun Han’ın vefat haberini alması üzerine Azerbaycan’a dönerken Ahlat dolaylarında 22 Temmuz 1291 yılında hükümdarlığını beyan etti. Lakin Anadolu’da Türkmenlerin ayaklanması haberini duyunca Azerbaycan’a gitmeyip Şiktur Noyan’ı nâib tayin ederek İlhanlı otoritesine asilik yapan başta Karamanoğulları olmak üzere Türkmen beylerini cezalandırmak üzere Anadolu’ya tekrar döndü.
Larende’yi yağmaladıktan sonra Menteşe, Beyşehir, Kütahya ve Denizli topraklarına saldırıda bulundu. 23 Aralık 1291 yılında Denizli’yi ele geçirdi. Şubat 1292 tarihinde Konya’ya gelen Geyhatu Han, bir süre sonra Azerbaycan’a dönerek 29 Mayıs 1292’de Aladağ’da tahta çıktı.
Geyhatu döneminde de İlhanlı-Memlük mücadelesi devam etmekle beraber her iki tarafta doğrudan savaşa girmemeye gayret gösterdi. Argun Han zamanında Memlükler’le yapılan savaş ülkede damızlık hayvanlarında görülen bulaşıcı hastalıklar nedeniyle devletin finansal durumu epey bozulmuştu. Geyhatu zamanında ekonomik ve siyasi kararsızlık ülkedeki düzeni daha da dağıtmaya başladı.
Ekonomiyi düzeltmek için 1294 tarihinde altın ile gümüş paralarla ticareti yasaklanıp, “çav” adı verilen kâğıt paraların tedavüle sürülüp altın, gümüş paralarla değiştirilmeye başlanması ülkedeki ticareti duraklama noktasına getirdiğinden bu uygulamadan kısa biran sonra vazgeçmek zorunda kaldı. Ülkede ekonominin büsbütün bozulması, günlerini zevk içerisinde geçiren Geyhatu’ya rakip Moğol zenginlerinin Baydu’yu destekleyerek ayaklanma başlatmasına neden oldu. 21 Mart 1295’te Hemedan dolaylarında yapılan savaşta Baydu’ya kaybederek Mugan’a kaçtı. Fakat kısa süre içerisinde yakalanarak 24 Mart 1295’te idam edildi.
Rumlar Kimdir? Merak ediyorsanız tıklayın.
Tarihini Seven Adam kanalının “Moğol Komutanı Geyhatu Kimdir? Geyhatunun Ölümü” videosunu izlemek için tıklayın.
