Türkiye ile Libya arasında denizcilik antlaşması yapıldı. Anlaşma 27 Kasım 2019 tarihinde Libya’nın Ulusal Mutabakat Hükûmeti ile Türkiye arasında imzalanan bir ekonomik bölge anlaşmasıdır. Bu anlaşmaya göre iki ülkenin Akdeniz’de karşılıklı kıyıları arasında deniz yetki alanları sınırı belirlenmişti.
Bu Antlaşma İle İki Ülke Akdeniz’deki Doğal Kaynaklara Hak Talep Edebilecek
Aynı deniz alanına kıyısı olan devletler arasında, kıta sahanlığı sınırlarının oluşturulması, uluslararası hukukun, hukuk kuralına ve 1982 Deniz Hukuku Sözleşmesi’nin 74. ve 83. maddelerine göre anlaşma yapılmıştı.
Bu anlaşma temelinde Türkiye, Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ile 27 Kasım 2019 tarihinde iki ülkenin Uluslararası Hukuk’tan kaynaklanan haklarının muhafazası için “Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası” (bundan sonra Türkiye-Libya Deniz Sınırı Antlaşması olarak ifade edilecektir) imzalandı.
Anlaşma 5 Aralık 2019 tarihinde TBMM’de kabul edilmiş, 6 Aralık 2019 tarihinde Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmış ve 7 Aralık 2019 tarihinde Resmi Gazete’ de yayınlanarak Türkiye’ de yürürlüğe girmişti.
Türkiye’nin son yıllarda Doğu Akdeniz’deki uluslararası hukuktan kaynaklı haklarının korunması konusunda hem hukuken hem de fiilen yaptığı yoğun çalışmaların önemli bir sonucu olarak görülen bu anlaşma; Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyib Erdoğan ve Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanlık Konseyi Başkanı Fayez Serrac arasındaki görüşmeler sonucunda iki ülkenin Dışişleri Bakanlarınca imzalandı.
Deniz sınırı antlaşmaları listesine göre, iki ülke arasında ilk defa böyle bir antlaşma yapıldı. Dolayısıyla Akdeniz’in doğu bölgesi iki ülke arasında yeni bir dinamik kazanmış oldu. Fakat bölgedeki çekişmeler nedeniyle anlaşmanın bir “enerji hesaplaşmasına” yol açabileceği ifade edildi.
30 Km Uzunluğunda Bir Sınır Belirlendi
Türkiye-Libya Deniz Sınırı Antlaşması’na “Akdeniz’de kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge sınırları”, eklenmiş bir haritada koordinatları ile gösterildi.
Anlaşmaya ek olarak gösterilen haritada, A noktasından B noktasına kadar yaklaşık 30 km uzunluğunda bir sınır olduğu gösterilerek, koordinatlar verildi. İki ülkenin esas alınan karşılıklı kıyı hatlarının koordinatları da Antlaşma ekinde belirtildi.
Antlaşma Avrupa Birliğinde Tartışma Konusu
Anlaşmanın meşruiyeti ve yasal sonuçları, bazı devletler ve Avrupa Birliği tarafından tartışıldı. Avrupa Birliği’nin iddiasına göre anlaşma üçüncü Devletlerin egemenlik haklarını ihlal etmekte, deniz hukukuna uymamakta ve üçüncü devletler için herhangi bir yasal sonuç doğurmamaktaydı. Mısır ve Kıbrıs Cumhuriyeti anlaşmayı” yasadışı” olarak tanımladı. Ayrıca Mısır kendinin de Libya’yla deniz sınırı kararı aldığını belirtti.
Yunanistan ise anlaşmayı geçersiz ilan etti. Yunanistan Girit’in Türk-Libya kıyıları arasında varlığını görmezden geldiğini öne sürerek anlaşmayı kabul etmediğini belirtti.
Yunanistan hükümeti ayrıca, Libya’nın Atina Büyükelçisi Muhammed el-Menfi’den Türkiye-Libya mutabakatının içeriğini sunması için kendisine ültimatom (bir devletin başka bir devlete herhangi bir konuda verdiği ve hiçbir tartışmaya ya da karşı çıkmaya yer bırakmaksızın, tanıdığı süre içinde isteklerinin yerine getirilmesini bildirdiği, içinde savaş tehdidi bulunan nota) verdi. El-Menfi, verilen ültimatoma uymaması nedeniyle Yunanistan tarafından ülkeyi 72 saat içinde terk etmesi istendi.
Mısır Libya İle Deniz Sınırlarını Belirlediğini İddia Etti
Libya Başbakanı Abdülhamid Dibeybe; Mısır medyasında 13 Aralık’ta yer alan haberlerde, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin ülkesinin batı deniz sınırlarının belirlendiğine ilişkin karar aldığını belirtti. Fakat, Dibeybe Mısır’ın böyle bir kararı tek başına aldığını ve böyle bir kararı geçersiz saydıklarını söyledi.
Böyle bir karar alınacaksa bir komisyon kurularak iki taraflı olarak gerçekleştirilmesi gerektiği çağrısında bulunan Dibeybe, “Mısırlı kardeşlerimizden ikili bir komisyon oluşturmasını ve anlaşmaya öyle varılmasını söyledi. Hiç kimse sadece tek başına karar alamaz; birleşmiş milletler var ,hukuk var” dedi.
Eğer Libya tarafını güçsüz görüyorlarsa bunu reddediyoruz. Eğer komşu ve dost görüyorlarsa ikili anlaşmaya hazır olduklarını belirtti.
30 Eylül 2020 De Antlaşma Birleşmiş Milletler Tarafından Tescil Edildi
Birleşmiş Milletler 30 Eylül 2020 de Türkiye ile Libya arasında imzalanan deniz sınırı anlaşmasını tescil etti. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, Türkiye ve Libya’nın imzalamış olduğu uluslararası anlaşmayı Birleşmiş Milletler Şartı’nın 102’nci maddesi gereği onayladı. Birleşmiş milletler ’in Libya ve Türkiye’nin imzaladığı deniz sınırı anlaşmasında herhangi bir uyuşmamazlık olmadığından onayladığını bildirdi.
Libya Deniz Sınırı Antlaşması’nı İptal Etmek İstedi
Libya-Türkiye denizcilik anlaşması, El-Beyda’daki Libya Temyiz Mahkemesi tarafından 27 Ocak 2021’de iptal edilmek istendi. Kararın geçersiz kabul edilmesi yönünde başvuruda bulunan Libya Temsilciler Meclisi haklı bulundu. Fakat yetkide ve usulde paralellik ilkesi nedeniyle anlaşmanın tek taraflı olarak feshedilmesi hukuken geçerli değildi. Anlaşmanın iptal edilebilmesi için Türkiye’nin de anlaşmadan vazgeçmesi gerekiyor.
Güncel ve en yeni haberler için tıklayın
Kaner Kurt YouTube kanalının ‘’ LİBYA İLE DENİZ SINIRI ANLAŞMASI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TARAFINDAN TESCİLLENDİ !!’’videosu için tıklayın
